Qonning karbamidga tahlili

Karbamidni qondagi miqdorini tahlil qilish buyraklar faoliyatini baholashga yordam beradi. Bundan tashqari, ushbu tekshirish jigar shikastlanishi bilan hujayralar o’limining tezligini va oqsillarning parchalanishini aniqlash imkonini beradi.

Ayni paytda har bir kishi karbamidga tahlil topshirishi mumkin. Uning narxi boshqa talab qilinadigan testlarning narxiga qaraganda unchalik baland emas.

Tavsif

Karbamid azotni o’z ichiga olgan va odatda tanadan siydik orqali chiqariladigan oqsil parchalanishining asosiy mahsulotidir. Karbamid jigar tomonidan ishlab chiqariladi va buyraklar tomonidan filtrlanib, chiqariladi. Buyrak kasalliklari chiqindilarni chiqarib tashlashga to’sqinlik qiladi. Shuning uchun siydikdagi karbamid miqdori kamayadi, qonda esa ko’payadi, u esa uremiya va tananing zaharlanishiga olib keladi. Agar o’z vaqtida shifokorga murojaat qilib, karbamid uchun test o’tkazilsa, buyrak patologiyasini tezda aniqlash mumkin.

Tekhirish usuli

UV-kinetik tahlil.

Test uchun material

Venadan qon.

Karbamidga tahlil bilan birga qanday testlar buyuriladi?

• kreatinin;
• bilirubin;
• glyukoza;
• ALT;
• AST;
• umumiy protein;
• siydik kislotasi;
• albumin;
• yashirin qand;
• temir, fosfor va magniy darajasi;
• Nechiporenkoga ko’ra siydik tahlili.

Karbamid siydik kislotasidan qanday farq qiladi?

Ular turli xil organik birikmalardir. Karbamid oqsillarning parchalanish mahsulotidir, siydik kislotasi nuklein kislotalar va purinlarning parchalanish mahsulotidir. Ikkala ko’rsatkich ham biokimyoviy qon tahlilida tekshiriladi.

Adabiyot

1. Andrusev A.M. O’tkir buyrak shikastlanishini tashxislash va davolash bo’yicha klinik ko’rsatmalar. 2014 yil.
2. Surunkali buyrak kasalligini baholash va boshqarish bo’yicha klinik amaliyot bo’yicha qo’llanma // Buyrak xalqaro qo’shimchalari, 2013. Vol. 3(1).
3. Pushkar D. Yu., Tsibin A. N., Rasner P. I. va boshqalar Urologiyada laboratoriya diagnostikasi: ko’rsatmalar. 2019 yil, 57-son.

Karbamid uchun qon tahlili: tayyorgarlik

Qondagi karbamidning aniq miqdorini aniqlash uchun tahlil och qoringa o’tkaziladi: oxirgi ovqatlanishdan 12 soat o’tgandan so’ng.

Qon olishdan 30 daqiqa oldin jismoniy yoki hissiy nagruzkani istisno qilish va chekmaslik kerak.

Shifokorlar quyidagi hollarda qondagi karbamid miqdorini aniqlash uchun test o’tkazadilar:

• terapiya kursini tanlashdan oldin buyrak holatini baholash uchun;
• kasalxonaga yotishdan oldin;
• dializ samaradorligini tekshirish uchun;
• jigar shikastlanishini tashxislash uchun;
• agar buyrak yetishmovchiligiga shubha bo’lsa;
• surunkali kasalliklarga chalingan insonlarni tashxislash uchun.

Buyrak yetishmovchiligining belgilari:

• zaiflik, charchoq, ishtaha va konsentrasiyaning sustlashishi;
• shish va astsit;
• beldagi og’riq;
• ko’pikli yoki rangi qoraygan siydik;
• siydik miqdorining kamayishi;
• yuqori qon bosim.

Shifokor karbamid uchun qon testini o’tkazganda, me’yor bemorning yoshiga bog’liq:

• 4 yoshgacha: 1,8-6 mmol/l;
• 4-14 yosh: 2,5-6 mmol/l;
• 14-20 yosh: 2,9-7,5 mmol/l;
• 20-50 yosh: erkaklar — 3,2-7,3 mmol/l, ayollar — 2,6-6,7 mmol/l;
• 50 yoshdan keyin: erkaklar — 3-9, 2 mmol/l, ayollar — 3,5-7,2 mmol/l.

Qonda karbamid miqdori 16-20 mmol / l chegarasigacha ko’tarilganda, bu jiddiy buzilishlarni ko’rsatadi va 50 mmol/l dan yuqori daraja salbiy oqibatlarga olib keluvchi og’ir holatni ko’rsatadi.

Karbamid konsentrasiyasi buyraklarning salbiy faoliyati, yurak-qon tomir kasalliklari va keng ko’lamli hujayra o’limi tufayli ortadi.

Karbamid miqdoriga quyidagi holatlar ta’sir qiladi:

• buyrak yetishmovchiligi;
• piyelonefrit;
• buyrak amiloidozi;
• yurak xuruji;
• siydik pufagi shishi, prostata adenomasi;
• kuyishlar;
• oshqozon-ichakdan qon ketishi;
• onkologik kasalliklar;
• ba’zi dorilarni qabul qilish;
• parhez qilishning xususiyatlari (oqsil miqdori yuqori).

Agar test qondagi karbamid miqdori tushganligini ko’rsatsa, bu jigar faoliyati buzilganligi bilan bog’liq. Ushbu muammoni quyidagilar keltirib chiqadi:

• jigar yetishmovchiligi;
• jigar sirrozi;
• qo’rg’oshin va fosfor bilan zaharlanish;
• gormonal kasalliklar va metabolik kasalliklar (masalan, gipofiz kasalliklari).

Bundan tashqari, karbamid uchun qon tahlili homiladorlik davrida uning darajasining pasayishini ko’rsatadi.

Shunday ma’lumot borki, jigar rezeksiyasi va uning qisman olib tashlanganidan so’ng, organizmdagi karbamid miqdorini qoplash uchun ekstrahepatik mexanizmlar faollashadi.